Veelgestelde vragen

Een generatie kinderen die opgroeit zonder de schadelijke gevolgen van (mee)roken en vrij van de verleiding om te gaan roken. Een generatie die vanaf de zwangerschap hiertegen beschermd wordt. Die in vrijheid kan kiezen voor een gezonde toekomst. Het initiatief voor de Rookvrije Generatie is genomen door de Gezondheidsfondsen voor Rookvrij: de Hartstichting, KWF en het Longfonds.

Niemand wil dat zijn kind gaat roken. En toch raken elke week honderden kinderen verslaafd aan roken. Zien roken, doet roken. Kinderen overzien de gevolgen van roken nog niet. Ze vinden het stoer en beseffen niet dat het echt moeilijk is om te stoppen met roken. Wij willen kinderen beschermen tegen de schadelijke effecten van (mee)roken. Dit willen we doen door ze te laten opgroeien in een rookvrije omgeving.

Gelukkig roken steeds minder mensen. Ongeveer vijftig jaar geleden rookte meer dan de helft van de Nederlanders, in 2022 nog maar 18,9% van de volwassenen. Toch zijn dat nog steeds miljoenen Nederlanders, waarvan er elk jaar 20.000 sterven aan de gevolgen: longkanker, keelkanker, hartinfarcten, beroertes en COPD bijvoorbeeld. Ondanks deze cijfers raken iedere week honderden kinderen verslaafd aan roken. Al na een paar sigaretten kunnen kinderen verslaafd zijn. Hoe jonger je begint, des te erger de verslaving. Hier willen wij iets aan doen.

Het initiatief komt van de Gezondheidsfondsen voor Rookvrij (Hartstichting, KWF en Longfonds). Inmiddels hebben al veel partijen aangeven achter een Rookvrije Generatie te staan. Zorginstellingen, gemeenten, scholen, sportverenigingen, speeltuinen en bedrijven sluiten zich aan. Ook de overgrote meerderheid van de Nederlanders steunt het streven naar een Rookvrije Generatie. Als nog veel meer mensen en organisaties zich aansluiten en actief worden, bereiken we ons doel: een Rookvrije Generatie. Bekijk de rookvrij kaart van Nederland voor een overzicht van deelnemende partijen.

Het begint bij zelf het goede voorbeeld te geven en niet (meer) roken in de buurt van kinderen. Ook kun je actie ondernemen om bijvoorbeeld je sportclub of bedrijf rookvrij te maken. Zo wordt rookvrij steeds meer de norm. Bekijk wat jij kunt doen. 

Als alle kinderen die vanaf nu geboren worden, tijdens het opgroeien niet meer in de verleiding worden gebracht om te gaan roken en kunnen opgroeien zonder mee te roken. Kortom: als rookvrij opgroeien vanzelfsprekend is geworden.

Onder jongeren zien wij de populariteit van e-sigaretten (vapes) groeien. Dat vinden wij zorgwekkend, omdat het roken van e-sigaretten (vapen) schadelijk is voor de gezondheid. In de damp van e-sigaretten zitten stoffen die verslavend, giftig en kankerverwekkend zijn.

Daarom vinden wij het goed dat er maatregelen zijn die kinderen beschermen tegen de verleiding om deze producten te gaan gebruiken. Het verbod op zoete smaakjes is daar een goed voorbeeld van, omdat juist die aantrekkelijke smaakjes eraan bijdragen dat jongeren beginnen met het roken van e-sigaretten (vapen). Er zijn ook aanwijzingen dat e-sigaretten voor jongeren een opstapje zijn naar sigaretten met tabak. Dat willen wij voorkomen.

Veel mensen denken dat het roken van e-sigaretten (vapen) een gezond alternatief is voor het roken van sigaretten met tabak. Dat is niet waar. In de damp van e-sigaretten zitten veel schadelijke chemische en kankerverwekkende stoffen, die schade veroorzaken aan hart, longen en je DNA. Op lange termijn kan deze DNA-schade leiden tot ernstige ziektes.

Veel e-sigaretten/vapes bevatten nicotine: een erg verslavende stof die in hoge doseringen leidt tot hartkloppingen, duizeligheid, hoge bloeddruk en zelfs epileptische aanvallen. Vaak bevatten e-sigaretten nicotinezouten. Die zijn extra verslavend, omdat ze nicotine sneller afleveren aan de hersenen. De meeste e-sigaretten/vapes bevatten ongeveer evenveel nicotine als 2 of 3 pakjes sigaretten. Daardoor bestaat het gevaar dat iemand (ongemerkt) heel veel nicotine binnenkrijgt en snel(ler) verslaafd is. E-sigaretten/vapes zijn dus schadelijk voor de gezondheid én erg verslavend. 

Als je eenmaal bent begonnen met roken, is er niet echt sprake van vrije keuze. De tabaksindustrie voegt stoffen toe aan sigaretten en e-sigaretten die de eerste smaakbeleving minder negatief maken en waardoor je sneller verslaafd raakt. Zo is de kans het grootst dat een puber die een keer experimenteert, een blijvende roker wordt.

Roken is een verslaving waar ongeveer twee derde van de rokers mee is begonnen voor zijn of haar achttiende, een leeftijd waarin je nog minder goed in staat bent de consequenties en zeker de lange termijn gevolgen in te schatten. Eenmaal bewust van de gevaren is stoppen vaak lastig. En als je eenmaal verslaafd, kun je niet meer spreken van een vrije keuze. 

Voor gezondheidsfondsen is het voorkomen van ziekten belangrijk. Dat doen we op verschillende manieren en onderwerpen, onder meer door op de grootste vermijdbare risicofactor (roken) samen te werken aan een Rookvrije Generatie. Elk jaar overlijden in Nederland ongeveer 20.000 mensen aan de gevolgen van (mee)roken, daarom vinden wij het zo belangrijk om kinderen te beschermen tegen de schadelijke gevolgen van (mee)roken en de verleiding om te gaan roken.

Uiteraard zijn er ook andere factoren die een risico vormen voor het gezond opgroeien van kinderen. Denk aan drugs, alcohol, te weinig bewegen en ongezonde voeding. Gelukkig zijn er in aanvulling op de Rookvrije Generatie andere initiatieven waarin gezondheidsfondsen werken aan de gezondheid van kinderen en jongeren, zoals de Gezonde Generatie. De Gezonde Generatie werkt aan een gezonde basis, gezonde leefstijl en een gezonde omgeving voor de Nederlandse jeugd waarin gezonde voeding, voldoende bewegen, mentale gezondheid en vrij blijven van verslavingen aan tabak, alcohol, drugs en gamen een onderdeel van zijn. 

Je mag het beeldmerk van de Rookvrije Generatie gebruiken als je aan de voorwaarden voldoet. Lees meer.

In de webshop kun je promotiemateriaal bestellen, zoals rookvrij-borden, spandoeken of beachflags.

Op dit moment bieden we gratis borden aan voor buitensportverenigingen, speeltuinverenigingen, buitenzwembaden en scoutinggroepen die een (deels) rookvrij beleid hebben. Kinderboerderijen Actief verstrekt gratis rookvrij-borden aan rookvrije kinderboerderijen. Bestel hier de gratis borden. Hier vind je ook andere rookvrij-materialen, zoals spandoeken, posters en stickers.

Gaat het om een wettelijk verplicht rookvrij terrein, zoals de schoolterreinen? Dan moet de eigenaar (de school) rokers aanspreken en kan de NVWA boetes uitdelen aan de eigenaar als hij het rookverbod niet goed handhaaft. Is een terrein ‘vrijwillig’ rookvrij, bijvoorbeeld op initiatief van een horecazaak of sportclub? Dan is het aan de eigenaar om rokers aan te spreken en zijn er meestal geen sancties verbonden aan roken op het terrein. Een rookvrijbord of -tegel biedt ook gelegenheid aan bezoekers onderling om elkaar aan te spreken en te wijzen op het rookvrij beleid. In deze video hoor je hoe je dat kunt doen!